آخرین وضعیت منابع ورودی و خروجی صندوق توسعه ملی

برداشت های قانونی، اما خلاف اساسنامه

برداشت های قانونی، اما خلاف اساسنامه به گزارش ساسان گستر، رئیس هیات عامل صندوق توسعه ملی اظهار داشت: در صورتی که صندوق توسعه ملی تابحال 145 میلیارد دلار ورودی داشته و 100 میلیارد دلار آن از جانب دولت ها طی بیشتر از یک دهه گذشته برداشت شده، تنها رقمی در حدود 2 تا 3 میلیارد دلار آن بازگشت داشته است. این در شرایطی است که در همین بازه زمانی حدود 40 میلیارد دلار از منابع صندوق در قسمت های خصوصی و بخش عمومی غیردولتی سرمایه گذاری شده که برگشت نسبتا بهتری دارد.


به گزارش ساسان گستر به نقل از ایسنا و به نقل از صندوق توسعه ملی، مهدی غضنفری، با حضور در یک برنامه تلویزیونی در پاسخ به پرسشی پیرامون تفاوت ها و شباهت های صندوق توسعه ملی ایران و نمونه های جهانی، اظهار داشت: نام دقیق این صندوق ها در جهان "صندوق های ثروت ملی" است، اما در کشور ما به دلایلی ۱۲ سال پیش که این صندوق تشکیل شد، صندوق توسعه ملی نام گرفت. منظور از صندوق ثروت ملی در جهان صندوقی است که مازاد درآمدهای ملی را در اختیار می گیرد و می کوشد با تبدیل این درآمدها به سرمایه های ماندگار و زاینده، آنها را برای نسل های بعدی حفظ کند.
وی ادامه داد: این مازاد درآمد ملی بطور معمول به سه شکل به وجود می آید، نخست در کشورهای نفت خیز است که در بعضی سال ها مازاد فروش نفت دارند و این منابع را در صندوق جمع می کنند. تعدادی از کشورها هم به سبب حجم صادرات بالا از کالاهای پایه چون آهن و یا محصولات کشاورزی، مازاد فروش دارند که در صندوق نگهداری می کنند و در نهایت دسته سوم کشورهایی مانند چین و هنگ هستند که بطور کلی از فروش کالاهای مصرفی و تولید شده مازاد تجاری دارند.
رئیس هیات عامل صندوق توسعه ملی اضافه کرد: در نتیجه، امروز شاهد می باشیم که صندوق های ثروت ملی در تقریباً ۷۹ کشور جهان شکل گرفته و تعدادی از کشورها دو یا چند صندوق ثروت دارند که منابع مازاد حاصل از درآمدهای مورد اشاره را در این صندوق ها گرد آورده و تبدیل به سرمایه ماندگار و ثروت های زاینده می کنند. چنانکه در وضعیت فعلی می توان گفت حدودا ۱۷۶ صندوق ثروت ملی در جهان داریم که مجموع سرمایه آنها بیش از ۱۱ تریلیون دلار می شود و به پشتوانه این منابع، حرکت های بزرگ اقتصادی را در جهان رقم می زنند.
ماموریت صندوق ها چگونه تعریف می شود؟
ایشان سپس با اشاره به این که صندوق های ثروت برمبنای ماموریت به سه دسته تقسیم می شوند، اظهار داشت: دسته اول صندوق های تثبیتی هستند که در زمان افزایش درآمدهای ملی، مازاد درآمد را در صندوق قرار داده و این منابع را در زمان کاهش درآمدهای ملی استفاده می نمایند و به صورتی بودجه دولت را با این رویه تثبیت کرده و کسری بودجه را تامین می کنند. گونه دوم صندوق های توسعه ای هستند؛ منابع این صندوق ها به هزینه ها و بودجه های جاری وارد نشده و صرف امور توسعه ای مانند طرح های عمرانی، زیرساختی و تامین مالی پروژه های بخش خصوصی می شود.
رئیس هیات عامل صندوق توسعه ملی افزود: گونه سوم که مدل کارآمدتری بوده و برای نسل های آینده مهم تلقی می شوند، صندوق های صیانتی است. این صندوق ها هیچ ارتباطی با بودجه های جاری و زیربنایی امروز نداشته و بر آینده تمرکز دارند و تمام تلاش شان این است که دارائیهای خودرا بیشتر و بیشتر کنند تا آینده باثبات تر و مستحکم تری را رقم بزنند.
برداشت های قانونی، اما خلاف اساسنامه
بگفته غضنفری؛ اساسنامه صندوق توسعه ملی ایران به صورتی توسعه ای و بیشتر صیانتی است و هیچگونه رویکرد تثبیتی ندارد. با اینحال طی سالهای قبل بر خلاف اساسنامه، بخش هایی از منابع صندوق با رویکرد تثبیتی هزینه شده است.
رییس صندوق توسعه ملی اشاره کرد: به بیانی دیگر باید اصرار کرد که صندوق توسعه ملی ایران با آنکه به لحاظ واژه ها و اسامی با صندوق های ثروت ملی متفاوت است، اما از نظر ماموریت اساسنامه ای تفاوت چندانی نداشته و تمرکز آن بر حفظ و افزایش ثروت برای نسل های آینده است. واژه توسعه در عنوان صندوق توسعه شاید این مفهوم را به ذهن متبادر کند که دولت ها می توانند برای امور توسعه ای و زیربنایی از منابع صندوق استفاده کنند، اما باید این باور را تغییر داد و با تبیین ماموریت های اساسنامه ای صندوق، انتظارات ار صندوق را اصلاح و نگرش آینده گرایی آن را تقویت کرد.
موفق ترین نمونه های جهان
رییس صندوق توسع ملی ایران در پاسخ به پرسشی که موفق ترین صندوق های جهان هم اکنون کدام صندوق ها هستند، اشاره کرد: صندوق ثروت ملی نروژ به عنوان یک الگوی موفق در جهان مطرح است و نزدیک به ۱.۴ تریلیون دلار دارایی دارد. اما بتازگی صندوق ثروت ملی امارات هم به این عدد نزدیک شده و صندوق چین هم در تعقیب این دو صندوق است.
وی افزود: صندوق نروژ به لحاظ ساختار حکمرانی و پیشتاز بودن در سرمایه گذاری و الگو بودن در نوع پرتفوی و تنوع سرمایه گذاری، خیلی مورد توجه بوده و به عنوان یک صندوق موفق از آن یاد می شود.
آیا صندوق توسعه ملی ایران، موفق است؟
در ادامه نشست، پرسشی پیرامون عملکرد صندوق توسعه ملی عنوان شد در خصوص این که آیا صندوق توسعه ملی، یک صندوق موفق است؟ که رییس صندوق چنین پاسخ داد: صندوق توسعه ملی از حیث دریافت منابع، عملکرد خوبی داشته و برمبنای قوانین بلادستی و نیز قانون بودجه سهم ۲۰ درصدی، سپس ۳۰ درصدی و هم اینک ۴۰ درصدی از منابع فروش نفت و گاز به صندوق اختصاص داده شده است یعنی صندوق دراین زمینه موفق بوده؛ چنانکه منابع صندوق با وجود شرایط سخت اقتصادی ۱۰ سال قبل به ۱۴۵ میلیارد دلار بالغ شده است.
وی ادامه داد: اما حدود ۱۰۰ میلیارد دلار از این منابع از طرف خود دولت ها برداشت شده که بر خلاف اساسنامه است. به عبارتی برداشت های قانونی اما خلاف اساسنامه انجام شده است. بر طبق اساسنامه دولت ها اجازه برداشت از منابع صندوق توسعه ملی را ندارند، اما به فراخور موضوع و در برهه های مختلف، دولت ها برای برداشت از منابع صندوق مجوز می گیرند و در حقیقت یک خلاف اساسنامه ای، اما قانونی می شود.
رئیس هیات عامل صندوق توسعه ملی اضافه کرد: هم اکنون بخش قابل توجهی از سرمایه گذاری های صندوق در زمینه های نفت و گاز و پتروشیمی بوده که سرمایه گذاری های موفقی هم بوده و محصولات پالایشگاهی و پتروشیمی مانند بنزین و مانند آن درحال عرضه بوده و طبیعتا منابع صندوق هم باید برگشت داده شود. یعنی در حالی که صندوق توسعه ملی تا حالا ۱۴۵ میلیارد دلار ورودی داشته و یکصد میلیارد دلار آن از طرف دولت ها طی بیش از یک دهه گذشته برداشت شده، تنها رقمی در حدود ۲ تا ۳ میلیارد دلار آن بازگشت داشته است. این در حالیست که در همین بازه زمانی حدود ۴۰ میلیارد دلار از منابع صندوق در بخش های خصوصی و بخش عمومی غیردولتی سرمایه گذاری شده که برگشت نسبتا بهتری دارد. به بیان دیگر حضور صندوق برای تامین مالی انواع پروژه ها، علاوه بر درآمدزایی و اشتغال زایی، منشاء اثرات بزرگ و مهمی در اقتصاد کشور چون توسعه و خودکفایی شده است.
صندوق توسعه ملی نه بانک است و نه تامین کننده بودجه
مهدی غضنفری در ادامه ی بحث، پیرامون کارکردهای صندوق توسعه ملی تصریح کرد: صندوق برای پشتیبانی بخش خصوصی است و منابع آن باید صرف سرمایه گذاری شود؛ اما زمانی که منابع آن سمت بودجه می رود، در حقیقت در انجام ماموریت های واقعی اش تضعیف می شود. برخی صندوق را با بانک اشتباه می گیرند؛ این در حالیست که صندوق منابع را تحت وضعیت خاصی در اختیار بانکها قرار می دهد و بانکها وام و تسهیلات می دهند. صندوق توسعه ملی به هیچ عنوان ماموریت وام دهی مستقیم ندارد. از طرف دیگر برخی صندوق را با منابع بودجه ای اشتباه می گیرند و در مواردی چون توسعه عمرانی و یا واردات نهاده های دامی و کشاورزی و یا حتی افزایش حقوق و دستمزد به منابع صندوق نگاه می کنند. این ها هیچکدام جزو ماموریت های صندوق نیست. منابع صندوق باید هر سال بیشتر و بیشتر شود و نقش و اثرش بزرگ و بزرگتر شود و در عین حال که به توسعه می اندیشد، باید منابع خودرا به سمت طرح ها و بخش هایی هدایت کند که بازگشت مطلوبی به صندوق داشته و صندوق را تقویت کند.
منابع صندوق توسعه ملی، سرمایه است نه ثروت
وی افزود: در مجموع باید اظهار داشت که منابعی که ما از فروش منابع طبیعی چون نفت و گاز کسب می نماییم، به واقع سرمایه است و نه ثروت. این سرمایه ها را باید به کار بگیریم و بوسیله آن درآمدزایی نماییم و سپس درآمدهایی حاصل شده را به عنوان ثروت، خرج نماییم. غضنفری ضمن اشاره به زمان کوتاه تاریخی جهت استفاده از ذخایر زیرزمین انرژی فسیلی به ویژه در میادین مشترک، اعلام نمود که صندوق آماده است برای دستیابی کشور به ارز بیشتر و نیز بازپرداخت مطالبات صندوق از دولت، بر روی میادین نفت و گاز سرمایه گزاری نموده و قدمهای مهمی برای توسعه کشور بردارد.




منبع:

1401/12/12
10:49:12
5.0 از 5 امتیاز
288
تگهای خبر: ارز , اشتغال , اقتصاد كشور , انرژی
این مطلب ساسان گستر مفید بود؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
نظر شما در مورد این مطلب
نام:
ایمیل:
نظر:
سوال:
= ۲ بعلاوه ۵
sasangostar ساسان گستر صادرات و واردات
sasangostar.ir - حقوق مادی و معنوی سایت ساسان گستر محفوظ است

ساسان گستر

مرکز بازرگانی و واردات و صادرات